Haber Bülteni - 2 Nisan 2025

HAFTANIN BAŞLIKLARI

• İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Mevzuatı kapsamında menşe ülke/firma bazında geçici veya kesin önleme konu ürünlerin ithalinde üretici/ihracatçı belgesi düzenlenmesi ibrazı zorunluluğu getirilmiştir.
• ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela'dan petrol alan ülkelerin ABD ile ticaretlerinde ek gümrük vergisi ödeyeceğini açıkladı.
• Trump'tan 2 yeni gümrük vergisi sinyali.
• AB, ABD tarifelerine misillemeyi erteledi.
• Pan Avrupa-Akdeniz(PEM) Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon’un tadili kapsamında PEM Ortak Komitesi tarafından mevcut menşe kurallarının ve bu mevcut kurallar kapsamında kümülasyon imkanlarının devam etmesine karar verildi.

MEVZUAT VE GELİŞMELER

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkındaki Mevzuat

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkındaki Mevzuat hükümlerine göre yapılan soruşturmalar sonucu menşe ülke/firma bazında uygulanan dampinge karşı vergi veya sübvansiyona karşı vergi uygulamasında menşe ülkelere uygulanan önlemlerde farklılıkla bulunduğu gibi aynı ülke firmalarına uygulanan önlemlerde de farklılıklar bulunmaktadır.
Aynı ürün için menşe ülkedeki üreticiler arasında değişen miktar ve oranlarda damping vergisi veya sübvansiyona karşı telafi edici vergi uygulandığı durumlarda, bu ülke menşeli beyan edilen ithalatlarda hangi oranın veya miktarın beyan edilmesine ilişkin bir düzenleme yapılması zorunluluğu doğmuştur.
Bu kapsamda Ticaret Bakanlığınca yayınlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2025/1 sayılı Tebliğ (27.03.2025 t. 32854 s. R.G.) ile menşe ülke/firma bazında geçici veya kesin önleme konu ürünlerin ithalinde önlem hükümlerinin doğru uygulanmasını sağlamak için ÜRETİCİ/İHRACATÇI BELGESİ ibrazı zorunluluğu getirilmiştir.
Tebliğ hükümleri 26 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olup, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğler kapsamında uygulanmakta olan ve önlem uygulanan ülke/ülkelerde yerleşik firmalara farklı oranların/miktarlarda dampinge karşı/ sübvansiyona karşı telafi edici vergi uyguladığı durumlarda önlemin doğru uygulanması ve ithalat sırasında doğru bir beyanın yapılmasını temin açısından ithalatçı firmaların önleme konu ürünün ihracatçısı/tedarikçisi firmadan 2025/1 sayılı Tebliğ hükümlerine göre Tebliğ ekinde yer alan “PRODUCER/EXPORTER CERTIFICATE”nin üretici/ihracatçı veya tacir firma tarafından bilgisayar ortamında İngilizce olarak düzenlenerek imza yetkisine haiz yetkili tarafından ıslak imza ile imzalanır.
Üretici/İhracatçı Belgesi ithalat sırasında gümrük beyannamesi ekinde sunularak beyannamenin 44 no.lu tablosunda beyan edilir. Bu belgenin gümrük beyannamesi ekinde sunulmadığı veya geçersiz olduğu durumlarda en yüksek oran/miktarda uygulanan vergi uygulanarak gümrük mevzuatı hükümlerine göre cezai işlemler uygulanır.
Tebliğlerle yürürlüğe konulan Dampinge karşı vergi eğer üretici firmaya uygulanıyorsa, Gümrük Beyannamesi'nin 2 no.lu Gönderici/İhracatçı kutusunun karşısındaki vergi no kutucuğuna üretici firma için oluşturulan kod yazılmakta, bunun akabinde sistem o üretici firma için tespit edilen oranda Anti damping vergisini hesaplamakta ve beyanname ekinde "üretici/ihracatçı belgesi" aramaktadır.
26 Mayıs 2025 tarihinde yürürlüğe girecek İthalatta Hasız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2025/1 sayılı Tebliğ ile öngörülen başlıca hükümler;

• İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Karar hükümlerine göre uygulanması öngörülen önlemlerin menşe veya ihracatçı ülkede yerleşik üretici/ihracatçı esasında değişen miktar veya oranlarda belirlendiği hallerde; ithalatın belirli bir üretici/ihracatçı firma için tespit edilen önlem miktar veya oranından yararlanılabilmesini teminen, ithal edilecek eşyanın önleme konu üretici/ihracatçı tarafından üretildiğini tevsik eden ve Tebliğ Ek-1’de yer alan Üretici/İhracatçı Belgesi gümrük idarelerince aranır.
• Üretici/İhracatçı Belgesinin ibraz edilmemesi durumunda, ilgili İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Tebliğde belirlenen kendisi için ayrı bir önlem tespit edilmeyen durumlarda diğer firmalar için tespit edilen önlem tatbik edilir.
• İlgili İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Tebliğ ile üretici/ihracatçı esasında diğer firmalar için tespit edilen önlemden daha yüksek miktar veya oranda ayrı önlem belirlenebilir. Bu durumda, gümrük idarelerince diğer firmalar önlemine tabi firmalar dahil olmak üzere her bir firma için Üretici/İhracatçı Belgesi mutlak surette aranır ve kendileri için tespit edilen önlem tatbik edilir.

• Üretici/İhracatçı Belgesi, ithalatçı adına gümrük beyanına esas faturayı düzenleyen üretici/ihracatçı veya tacir firma tarafından tam ve eksiksiz bir şekilde bilgisayar ortamında İngilizce olarak düzenlenir. Üretici/İhracatçı Belgesinde belirtilen usule uygun olmayan veya eksik doldurulan belgeler gümrük idareleri tarafından kabul edilmez.
• Üretici/İhracatçı Belgesinin, firmanın imza yetkisini haiz bir yetkilisi tarafından ıslak imza ile imzalanması gerekir.
• Üretici/İhracatçı Belgesi yanında ithalata ilişkin düzenlenmiş olan gümrük beyanına esas fatura aranır.
• Üretici/İhracatçı Belgesinde yer alan gümrük beyanına esas fatura numarası ve tarihi, ithalatçı tarafından gümrük beyannamesinde yer alan 44 no.lu kutuya kaydedilir.
• Eşyanın serbest dolaşıma girişinden sonra sunulan Üretici/İhracatçı Belgesi kabul edilmez.

Bu Tebliğ kapsamında yapılan beyan ile sunulan bilgi ve belgelerin doğruluğundan ithalatçı, üretici/ihracatçı ve varsa tacir firmaların her biri ayrı ayrı sorumludur. Yapılan beyanın ve belge içeriğinin doğruluğuna ilişkin ispat yükümlülüğü ithalatçıya aittir.
Söz konusu Tebliğe aşağıda yer alan Resmi Gazete linkinden ulaşabilirsiniz.
27 Mart 2025 Perşembe tarihli Resmi Gazete

Venezuela'dan Petrol Alan Ülkelere ABD ile Ticaretlerinde Ek Gümrük Vergisi

ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela'dan petrol alan ülkelerin ABD ile ticaretlerinde ek gümrük vergisi ödeyeceğini açıkladı.ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela'dan petrol veya gaz satın alan herhangi bir ülkenin ABD ile yapılan ticaretlerde yüzde 25 oranında gümrük vergisi ödeyeceğini söyledi. Venezuela'nın ABD ve özgürlüklere düşman olduğunu iddia eden Trump, "Bu nedenle, Venezuela'dan petrol veya gaz satın alan her ülke, ABD'ye yaptığı her türlü ticarette yüzde 25'lik bir tarife ödemek zorunda kalacak" ifadelerini kullandı. Truth Social hesabı üzerinden açıklama yapan Trump, söz konusu “ikincil gümrük vergisinin” 2 Nisan’da yürürlüğe gireceğini duyurdu.

AB, ABD Tarifelerine Misillemeyi Erteledi

AB Komisyonunun Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic, Avrupa Parlamentosu (AP) Uluslararası Ticaret Komitesinde AB ve ABD arasındaki ticari sorunlar konusunda konuştu. AB'nin ABD çelik ve alüminyum tariflerine karşı hazırladığı iki önlem setinin zamanlamasını uyumlu hale getireceklerini belirten Sefcovic, bu süreçte üye ülkelerle görüşeceklerini ve ABD tarafıyla müzakereler için de zaman kazanacaklarını söyledi. Sefcovic, taraflar arasında bir anlaşma sağlanamaması halinde AB'nin ABD yönetiminin 2 Nisan'da uygulamaya koyacağı yeni karşılıklı tarifeleri dikkate alarak yanıtını yeniden ayarlayacağını, bu yaklaşımla sert, orantılı, sağlam ve iyi ayarlanmış bir karşılık verilebileceğini anlattı. ABD'nin çelik ve alüminyum ithalatına yönelik yüzde 25'lik tarifeleri 12 Mart'ta yürürlüğe girdi. AB, aynı gün ABD'ye 26 milyar avroluk karşı önlem uygulanacağını açıkladı. AB gümrük vergilerinin 1 ve 13 Nisan olmak üzere iki aşamada yürürlüğe girmesi planlanıyordu.

Trump'tan 2 Yeni Gümrük Vergisi Sinyali

ABD Başkanı Donald Trump, ABD’ye dönen şirketlerin sayısının arttığını, tarifelerin firmaları ülkeye çektiğini, yakında otomobil ve ilaçlara yeni tarifeler getireceklerini açıkladı. Trump, Fed’in faiz indirmesini umduğunu da belirtti. Trump, ithal çelik ve alüminyuma yönelik tarifeleri açıkladıklarını anımsatarak, çok uzak olmayan bir zamanda ilaçlara yönelik tarifeleri de açıklayacaklarını aktardı. Savaşlar dahil sorunlar yaşanması halinde ABD'nin bu ürünlere ihtiyaç duyacağına işaret eden Trump, ülkenin artık üretmediği pek çok şeye ihtiyacı olduğunu ve hepsini yapabilecek donanıma sahip bulunduğunu vurguladı. Trump, "çok yakın bir gelecekte" bu tür ürünlerden bazılarına yönelik tarifeleri açıklayacaklarını ifade etti.

Pan Avrupa-Akdeniz (PEM) Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon (PEM) Hk.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM)’den alınan bir yazıda, Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünden alınan yazıya atfen, ülkemizin de taraf olduğu Pan Avrupa-Akdeniz(PEM) Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon’ un tadili kapsamında PEM Ortak Komitesi tarafından 1 Ocak-31 Aralık 2025 döneminde Bölgesel Konvansiyon’un mevcut menşe kurallarının ve bu mevcut kurallar kapsamında kümülasyon imkanlarının devam etmesine karar verildiği bildirilmektedir.
Bu kapsamda, çapraz kümülasyonda geçiş hükümlerini düzenleyen 2/2024 sayılı PEM Ortak Komitesi Kararını uygulayacak Taraf ülkelerin yer aldığı, ancak henüz Avrupa Birliği (AB) Resmî Gazetesinde yayımlanmamakla birlikte Avrupa Komisyonu tarafından duyurusu yapılan ekte yer alan bilgi notu incelendiğinde Balkan ülkelerinin tamamında geçiş hükümlerinin uygulanmaya koyulacağının görüldüğü ifade edilmektedir.
Söz konusu yazıda devamla, belirtilen ülkelerden Türkiye’ye yönelik STA kapsamında yapılan ihracatta AB, EFTA ve diğer Balkan ülkeleri menşeli girdilerin kullanılması veya anılan ülkeler menşeli eşyanın bu ülkeler üzerinden ülkemize ihracatının mümkün hale geldiği aktarılmaktadır. Türkiye’nin geçiş hükümlerini uygulaması sayesinde Türk ihracatçıların eski kurallara göre AB, EFTA ve diğer Balkan ülkeleri menşeli girdiler ile çapraz kümülasyon imkanını kullanarak tüm Balkan ülkelerine ihracat yapma olanağına sahip olacağı ifade edilmektedir.