Haber Bülteni - 16 Haziran 2025

HAFTANIN BAŞLIKLARI

• 2025 yılının ilk 4 aylık ticaret verileri açıklandı, ihracatta öne çıkan ürünler sıralamasında % 10,83 lük artışla fındık içi ilk sırada yer aldı. En çok ithalatı gerçekleştirilen ürün ise 691,5 milyon dolarla soya fasulyesi oldu.
• Çin nadir toprak elementleri ihracatına kısıtlamalar getirdi.
• İngiltere’den Güney Kore menşeli sıcak sac ithalatına damping soruşturması başlatıldı.
• AB’den Çin Halk Cumhuriyeti’ne sert ağaç kontrplaklara yönelik geçici anti-damping vergisi uygulaması başlatıldı.
• Trump’ın imzaladığı 3 Haziran tarihli başkanlık bildirisi ile alüminyum ve çelik ithalatındaki ek vergi % 25’den % 50’ye çıkarıldı. Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, bu artışın dolaylı yoldan Türkiye’yi de etkileyebileceğini belirtti.
• ABD ile Çin arasında ticaret anlaşması sağlandı.
• Dünya Bankası artan ticari gerginlikleri ve politika belirsizliğini gerekçe göstererek tüm ekonomilerin yaklaşık % 70'inde, tüm bölgelerde ve gelir gruplarında küresel ekonomik büyüme tahminlerini düşürdü.
• AB’nin yeni savunma finansman aracı SAFE’ye Türkiye’nin de dahil edilmesi, iki taraf arasındaki savunma iş birliğini güçlendirecek önemli bir adım olarak görülüyor.
• Çin, diplomatik ilişkisi olan 53 Afrika ülkesinden ithal edilen tüm ürünlere gümrük vergisini sıfırlamayı planlıyor.

MEVZUAT VE GELİŞMELER

2025 Yılı İlk 4 Aylık Ticaret Verileri

2025 yılının 4 aylık döneminde, ihracatta öne çıkan ürünler sıralamasında % 10,83 lük artışla fındık içi ilk sırada yer aldı. Fındık içi ihracatı 516,2 milyon doları geçti. İkinci sıradaki ayçiçeği yağı rafine ihracatında da % 26,65 artış yaşandı. Ayçiçeği yağı rafine ihracatı 363,5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buğday unu ihracatı da 293,9 milyon dolarlık değeriyle üçüncü sırada kendisine yer buldu. Söz konusu ürünün ihracatında % 38,93 düşüş görüldü. Yılın 4 aylık döneminde en çok ithalatı gerçekleştirilen ürün, 691,5 milyon dolarla soya fasulyesi oldu. Sığır ithalatı 616,4 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kakao ithalatı ise 591,8 milyon dolarda kaldı.

Çin, Nadir Toprak Elementleri Konusunda

Çin Ticaret Bakanlığı, belirli sayıda nadir toprak elementleri başvurusunu onayladığını, başvuruların incelenmesi ve onaylanması süreçlerini iyileştirmeye devam edeceğini açıkladı. Bakanlığın internet sitesinden yapılan açıklamada, Çin'in ihracat kontrolleri konusunda ilgili ülkelerle iletişimi ve diyaloğu daha da güçlendirmeye istekli olduğu belirtildi. Çin, Nisan ayında yedi nadir toprak elementini ve ilgili ürünleri ihracat kontrol listesine alarak denizaşırı müşterilerin uyruğuna bakılmaksızın tüm ihracatçıları lisans başvurusunda bulunmaya zorladı. Çin'in nadir toprak kısıtlamalarının ardından bazı Avrupalı otomobil tedarikçisi tesisler kapandı.

Çin Halk Cumhuriyeti'nden Ab'ye İthal Edilen Sert Ağaç Kontrplaklara Geçici Anti-Damping Vergisi Uygulanması (AB Mevzuatı)

10.06.2025 tarihli AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanan (AB) 2025/1139 sayılı Komisyon Uygulama Yönetmeliği ile; Çin Halk Cumhuriyeti menşeli 4412 31 , 4412 33 ve 4412 34 CN kodları (4412 31 10 80, 4412 31 90 00, 4412 33 10 12, 4412 33 10 22, 4412 33 10 82, 4412 33 20 10, 4412 33 30 10, 4412 33 90 10 ve 4412 34 00 10 TARIC kodlu) altında sınıflandırılan bambu ve okoumé dışındaki sadece ahşap levhalardan oluşan, her katmanı kalınlığı 6 mm'yi aşmayan, en az bir dış katmanı tropikal ağaç veya iğne yapraklı olmayan ağaçtan olan, kontrplak (kaplanmış veya yüzeyi kaplanmış olsun veya olmasın) ithalatlarına geçici bir anti-damping vergisi getirildi.

Aşağıda sayılan şirketler tarafından üretilen, 1 inci fıkrada tanımlanan ürünün gümrük vergisi öncesi Birlik sınırında serbest dolaşımdaki net fiyatına uygulanacak geçici anti-damping vergisi oranları aşağıdaki şekilde olacaktır:

Menşe Ülke	Şirket	Geçici Anti-Damping Vergisi (%)	TARIC Ek Kodu
Çin Halk Cumhuriyeti	Pizhou Jiangshan Wood Co. Ltd.	25,1	89MK
Çin Halk Cumhuriyeti	ÇHC Menşeli Diğer Tüm İthalatlar	62,4	8999

Trump'ın "Alüminyum ve Çelik İthalatının Düzenlenmesine Dair Bildiri" İle İlgili Güncellemesi ABD Resmi Gazetesi'nde Yayımlandı

ABD Başkanı Donald J.Trump, 3 Haziran 2025 tarihli bir Başkanlık Bildirisi (Proclamation) ile, Amerika Birleşik Devletleri’ne ithal edilen çelik ve alüminyum ürünlerine uygulanan % 25'lik ek vergiyi % 50'ye çıkardı.

Yeni oranların 4 Haziran'da yerel saatle 00.01'de yürürlüğe gireceği aktarılmıştı.

Bu bildiriye dair İlgili Başkanlık Kararı 6/6/2025 tarihli ABD Resmi Gazetesi'nde yayımlanmış ve ABD Gümrük ve Sınır Koruma İdaresi tarafından daha önce açıklanan listeler güncellenmiştir.

ABD yönetiminin çelik ithalatına yönelik vergileri % 50’ye çıkarması hakkında yorum yapan Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Aslan, söz konusu artışın etkilerinin mevcut vergiler nedeniyle uzun süredir ABD pazarında etkin bir şekilde yer alamayan Türkiye çelik sektörü için dolaylı olacağını ifade etti. ABD’ye ihracat yapamayan üreticilerin odaklarını Türkiye’nin geleneksel pazarlarına ve hatta Türkiye’ye çevirebileceğini dile getiren Aslan, özellikle Çin, Hindistan, İran ve Kuzey Afrika ülkeleri gibi devlet destekli üreticilerden gelen ürünlerin rekabeti artırarak piyasa dinamiklerini değiştireceğini belirtti.

ABD İle Çin Arasında Ticaret Anlaşması Sağlandı

Çin ve ABD arasında ticaret anlaşması sağlandı. Mutabakata varılan metinler Trump ve Şi'nin onayına sunuldu. Buna göre ABD, Çin'den gelen ürünlere % 55, Çin ise ABD'den gelen ürünlere % 10 gümrük vergisi uygulayacak. Anlaşmayla ilgili açıklamalarda bulunan Trump "Tüm manyetik bileşenler ve gerekli nadir elementler, Çin tarafından peşinen tedarik edilecek" dedi.

Dünya Bankası Tüm Bölgelerde ve Gelir Gruplarında Küresel Ekonomik Büyüme Tahminlerini Düşürdü

Dünya Bankası artan ticari gerginlikleri ve politika belirsizliğini gerekçe göstererek tüm ekonomilerin yaklaşık %70'inde, tüm bölgelerde ve gelir gruplarında küresel ekonomik büyüme tahminlerini düşürdü.

• Son iki yıllık Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu’na göre, 2025 küresel ekonomik büyüme tahminini Ocak 2025'teki % 2,7'den % 2,3'e, 2026 büyüme tahminini ise % 2,7'den % 2,4'e düştü.
• Gelişmiş ekonomilerin 2025'te % 1,2'lik bir büyüme görmesi beklenirken (daha önceki tahminlerde % 1,7 idi), gelişmekte olan ekonomilerin ise yaklaşık %60'ında büyümenin yavaşlaması, 2025'te ortalama % 3,8 olması ve 2026 ve 2027'de ortalama % 3,9'a yükselmesi bekleniyor.

Bölgesel Görünümler:

• Doğu Asya ve Pasifik: Büyüme 2025'te % 4,5'e ve 2026-27'de % 4,0'a düşmesi bekleniyor.
• Avrupa ve Orta Asya: Büyüme 2025'te % 2,4'e düşmesi ve 2026-27'de % 2,6'ya ulaşması bekleniyor.
• Latin Amerika ve Karayipler: Büyüme 2025'te % 2,3'te sabit kalması ve 2026-27'de ortalama % 2,5'e çıkması bekleniyor.
• Orta Doğu ve Kuzey Afrika: Büyüme 2025'te % 2,7'ye yükselmesi ve 2026-27'de ortalama % 3,9'a çıkması bekleniyor.
• Güney Asya: Büyüme 2025'te % 5,8'e ılımlı bir şekilde düşecek ve 2026-27'de ortalama % 6,2'ye sabitlenecek.
• Sahra Altı Afrika: Büyüme 2025'te % 3,7'ye ve 2026-27'de ortalama % 4,2'ye yükselecek.

AB’nin Yeni Savunma Finansman Aracı Safe

AB’nin yeni savunma finansman aracı SAFE’ye Türkiye’nin de dahil edilmesi, iki taraf arasındaki savunma iş birliğini güçlendirecek önemli bir adım olarak görülüyor. Program, Avrupa savunma sanayisini desteklerken, Türkiye gibi aday ülkelerin katılımına da olanak tanıyor. Yunanistan’ın karşı çıkmasına rağmen Türkiye’nin dahil edilmesi, bölgesel gücün ve iş birliğinin önemini gösteriyor. Uzmanlar, bu iş birliğinin Avrupa savunmasında stratejik derinlik sağlayacağını ve AB’nin savunma özerkliği için test niteliğinde olduğunu belirtiyor.

Çin, 53 Afrika Ülkesinden İthal Edilen Tüm Ürünlere Gümrük Vergisini Sıfırlamayı Planlıyor

Çin, diplomatik ilişkisi olan 53 Afrika ülkesinden ithal edilen tüm ürünlere gümrük vergisini sıfırlamayı planlıyor. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Jian ilerleyen dönemde Çin’in kendi tarzında modernleşmeyi güçlendireceğini, Afrika ülkelerinin kalkınmasını hızlandıracağını ve Küresel Güney ülkeleri arasındaki dayanışmayı artıracağını vurguladı.

Çin, Kuşak ve Yol Girişimi aracılığıyla Afrika'daki ekonomik ve stratejik etkisini derinleştirirken, küresel ticaretteki konumunu güçlendiriyor. Bu durum, Afrika ülkeleri için hem fırsatlar hem de potansiyel zorluklar barındırıyor. 2023'te, Çin'e en çok borcu olan 20 ülkenin 11'ini Afrika kıtasındaki ülkeler oluşturuyor.